Bài viết tham vấn bởi: Ông Nguyễn Thành Sử, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y về Gan và Thận - Tiết niệu tại Dược Bình Đông
Mẩn ngứa do gan là một tình trạng da liễu gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Tình trạng này xuất hiện khi chức năng gan suy giảm, không thể loại bỏ hiệu quả các độc tố ra khỏi cơ thể. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về mẩn ngứa do gan, bao gồm nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa hiệu quả theo chuẩn SEO.
1. Mẩn ngứa do gan là gì?
Mẩn ngứa do gan (còn được gọi là ngứa do bệnh gan) là tình trạng da bị kích ứng, ngứa ngáy do chức năng gan suy giảm. Gan là một cơ quan quan trọng với nhiều vai trò thiết yếu:
- Thanh lọc độc tố: Gan lọc máu, loại bỏ chất độc từ thực phẩm, thuốc và môi trường.
- Sản xuất mật: Mật giúp tiêu hóa chất béo và hấp thụ vitamin.
- Chuyển hóa chất dinh dưỡng: Gan chuyển hóa carbohydrate, protein và chất béo thành năng lượng.
- Lưu trữ vitamin và khoáng chất: Gan dự trữ vitamin A, D, E, K và một số khoáng chất.
Khi gan bị tổn thương hoặc hoạt động kém, quá trình thải độc bị gián đoạn, các chất độc tích tụ trong máu và gây ra các triệu chứng trên da, trong đó có mẩn ngứa.
2. Nguyên nhân gây mẩn ngứa do gan
Nhiều nguyên nhân dẫn đến suy giảm chức năng gan và gây mẩn ngứa:
- Viêm gan virus (A, B, C): Các virus này tấn công gan, gây viêm và tổn thương tế bào gan.
- Xơ gan: Gan bị tổn thương mãn tính, tế bào gan bị thay thế bằng mô sẹo, suy giảm chức năng gan.
- Viêm gan tự miễn: Hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tế bào gan.
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Tích tụ mỡ trong gan, thường gặp ở người béo phì, tiểu đường và cholesterol cao.
- Lạm dụng rượu bia: Rượu là chất độc đối với gan, gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến xơ gan.
- Sử dụng thuốc kéo dài: Một số thuốc có thể gây độc cho gan nếu dùng lâu dài.
- Tiếp xúc hóa chất độc hại: Tiếp xúc với hóa chất độc hại trong môi trường cũng có thể gây tổn thương gan.
- Rối loạn chuyển hóa: Các rối loạn chuyển hóa như bệnh Wilson (rối loạn chuyển hóa đồng) hoặc bệnh Hemochromatosis (rối loạn hấp thu sắt) ảnh hưởng đến chức năng gan.
3. Dấu hiệu nhận biết mẩn ngứa do gan
Mẩn ngứa do gan biểu hiện khác nhau ở mỗi người, một số dấu hiệu thường gặp:
- Ngứa: Triệu chứng chính, ngứa lan rộng khắp cơ thể hoặc tập trung ở một số vùng như bụng, tay, chân. Ngứa dữ dội hơn vào ban đêm.
- Mẩn đỏ: Da có thể xuất hiện nốt mẩn đỏ, sẩn, mề đay.
- Da khô: Da khô ráp, bong tróc.
- Vàng da, vàng mắt: Dấu hiệu bilirubin (chất thải của gan) tích tụ trong máu.
- Nước tiểu sẫm màu: Do bilirubin bài tiết qua nước tiểu.
- Phân nhạt màu: Do thiếu mật để tiêu hóa chất béo.
- Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, suy nhược.
- Chán ăn: Ăn không ngon miệng, buồn nôn.
- Đau bụng: Đau âm ỉ vùng bụng trên bên phải.
4. Chẩn đoán mẩn ngứa do gan
Để chẩn đoán, bác sĩ sẽ:
- Khám lâm sàng: Hỏi về tiền sử bệnh, triệu chứng và thói quen sinh hoạt.
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra chức năng gan (men gan ALT, AST, bilirubin), chức năng thận, công thức máu và các xét nghiệm khác tùy theo nghi ngờ bệnh lý.
- Siêu âm ổ bụng: Đánh giá tình trạng gan, đường mật và các cơ quan khác trong ổ bụng.
- Sinh thiết gan (trong một số trường hợp): Lấy mẫu mô gan nhỏ để xét nghiệm dưới kính hiển vi.
5. Điều trị mẩn ngứa do gan
Điều trị tập trung vào điều trị nguyên nhân gốc rễ gây suy giảm chức năng gan. Một số phương pháp:
- Điều trị bệnh lý nền: Nếu mẩn ngứa do viêm gan virus, xơ gan hoặc bệnh lý gan khác, cần điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa.
- Thay đổi lối sống:
- Chế độ ăn uống: Hạn chế đồ ăn dầu mỡ, chế biến sẵn, rượu bia, thuốc lá. Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
- Tập thể dục thường xuyên: Tăng cường sức khỏe gan và giảm cân (nếu thừa cân).
- Uống đủ nước: Giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.
- Sử dụng thuốc:
- Thuốc kháng histamine: Giảm ngứa.
- Kem dưỡng ẩm: Giảm khô da.
- Ursodeoxycholic acid (UDCA): Cải thiện chức năng gan và giảm ngứa (dùng trong một số bệnh lý gan mật).
- Giải độc gan (cần tham khảo ý kiến bác sĩ): Dùng sản phẩm hỗ trợ chức năng gan, giúp gan thải độc tốt hơn. Cần chọn sản phẩm uy tín và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
6. Phòng ngừa mẩn ngứa do gan
Để phòng ngừa:
- Tiêm phòng viêm gan A và B.
- Hạn chế rượu bia và thuốc lá.
- Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý về gan.
- Tránh tiếp xúc hóa chất độc hại.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
7. Chăm sóc da khi bị mẩn ngứa do gan
- Tránh gãi: Gãi làm tổn thương da và làm ngứa nặng hơn.
- Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, chất liệu cotton.
- Tắm bằng nước ấm, tránh nước nóng.
- Sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không chứa hương liệu.
- Dưỡng ẩm da thường xuyên.
8. Các biến chứng tiềm ẩn của mẩn ngứa do gan nếu không được điều trị
Nếu không được điều trị kịp thời, mẩn ngứa do gan có thể là dấu hiệu của các bệnh lý gan nghiêm trọng hơn, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm:
- Suy gan: Suy giảm chức năng gan nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể.
- Xơ gan: Giai đoạn cuối của nhiều bệnh gan mãn tính, gan bị tổn thương nặng nề và không thể phục hồi.
- Ung thư gan: Một biến chứng nguy hiểm của xơ gan và một số bệnh gan mãn tính khác.
- Bệnh não gan: Tình trạng rối loạn chức năng não do gan không thể loại bỏ độc tố khỏi máu.
9. Chế độ ăn uống cho người bị mẩn ngứa do gan
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng gan và giảm thiểu các triệu chứng mẩn ngứa. Dưới đây là một số nguyên tắc:
- Tăng cường rau xanh và trái cây: Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp gan hoạt động tốt hơn.
- Ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt: Cung cấp năng lượng và chất xơ.
- Chọn protein nạc: Thịt gà, cá, đậu phụ.
- Hạn chế chất béo bão hòa và cholesterol: Tránh đồ ăn chiên rán, đồ ăn nhanh, mỡ động vật.
- Hạn chế đường và đồ ngọt: Gây áp lực lên gan.
- Kiêng rượu bia và các chất kích thích: Gây hại cho gan.
- Uống đủ nước: Giúp gan thải độc hiệu quả.
Tôi xin tiếp tục phần còn dang dở của bài viết "Mẩn ngứa do gan: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và cách điều trị":
10. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn gặp các triệu chứng sau:
- Ngứa kéo dài và không rõ nguyên nhân, đặc biệt là khi nó ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và giấc ngủ của bạn.
- Ngứa kèm theo các triệu chứng như vàng da, vàng mắt (vàng củng mạc mắt), nước tiểu sẫm màu (màu trà), phân nhạt màu (màu đất sét). Đây là những dấu hiệu rõ ràng của vấn đề về gan mật.
- Mệt mỏi kéo dài, suy nhược, chán ăn, buồn nôn hoặc nôn mửa không rõ nguyên nhân.
- Đau âm ỉ hoặc tức nặng ở vùng bụng trên bên phải (vùng gan).
- Các triệu chứng da liễu khác không thuyên giảm sau khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc da thông thường.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh gan.
- Sử dụng thuốc kéo dài hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại.
11. Các câu hỏi thường gặp về mẩn ngứa do gan (FAQ)
- Mẩn ngứa do gan có lây không? Mẩn ngứa do gan không lây. Nó là một triệu chứng của vấn đề về gan, không phải là bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây bệnh gan là viêm gan virus (A, B, C), thì viêm gan virus có thể lây truyền qua các con đường khác nhau (ví dụ: đường máu, đường tình dục, từ mẹ sang con).
- Có thể tự điều trị mẩn ngứa do gan tại nhà không? Việc tự điều trị mẩn ngứa do gan tại nhà chỉ nên áp dụng cho các trường hợp nhẹ và chỉ mang tính chất hỗ trợ giảm triệu chứng. Quan trọng nhất vẫn là phải tìm ra nguyên nhân gốc rễ gây bệnh gan và điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Việc tự ý sử dụng thuốc hoặc các phương pháp điều trị không được kiểm chứng có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Chế độ ăn uống nào tốt cho người bị mẩn ngứa do gan? Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc là rất quan trọng. Hạn chế tối đa đồ ăn dầu mỡ, chế biến sẵn, đồ ngọt, rượu bia và các chất kích thích. Uống đủ nước mỗi ngày.
- Mẩn ngứa do gan có nguy hiểm không? Mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể là dấu hiệu của các bệnh lý gan nghiêm trọng như xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan.
- Làm thế nào để phân biệt mẩn ngứa do gan với các loại mẩn ngứa khác? Việc phân biệt chính xác cần dựa vào thăm khám lâm sàng, xét nghiệm máu và các xét nghiệm chuyên sâu khác. Tuy nhiên, một số đặc điểm gợi ý mẩn ngứa do gan bao gồm: ngứa nhiều về đêm, kèm theo các triệu chứng khác như vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu, mệt mỏi, chán ăn.
12. Tóm tắt
Mẩn ngứa do gan là triệu chứng cảnh báo chức năng thanh lọc và đào thải độc tố của gan suy giảm, gan đang gặp vấn đề hoặc đang mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác như xơ gan, viêm gan,… Vì thế khi xuất hiện triệu chứng ngứa da kèm theo nổi sẩn, mề đay, người bệnh cần chú ý theo dõi để sớm phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.
Để gan luôn khỏe mạnh, thì ngoài việc áp dụng các phương pháp giải độc gan, bạn cũng cần hạn chế những thói quen xấu, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
Đồng thời bạn có thể tham khảo thêm sản phẩm Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông để bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho gan. Sản phẩm có công dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan và tăng cường chức năng gan, giúp gan luôn khỏe mạnh và giảm triệu chứng nóng trong người hiệu quả.
Thông tin của Dược Bình Đông (Bidophar)
- Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường 15, Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
- Showroom: 22 Đường số 10, Phường 11, Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh
- Hotline: 028.39.808.808
- Nhà cung cấp: 028.66.800.300
- Phòng kinh doanh: 028.66.800.100 - 028.66.800.200
- Email: info@binhdong.vn
Nền tảng Social của Dược Bình Đông
- Fanpage: https://www.facebook.com/binhdong.vn/
- Instagram: https://www.instagram.com/binhdong.vn/
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@binhdong_official
- Twitter: https://twitter.com/duocbinhdongvn
- Godadysite: https://duocbinhdong.godaddysites.com/
- Biolink: https://bio.link/bnhngdc
- Topcv: https://www.topcv.vn/cong-ty/cong-ty-tnhh-duoc-pham-binh-dong/67673.html
- Dailymotion: https://www.dailymotion.com/duocbinhdong
Trang mua hàng chính hãng
- Tiki: https://tiki.vn/thuong-hieu/duoc-binh-dong.html
- Shopee: https://shopee.vn/bidophar1950
- Lazada: https://www.lazada.vn/shop/duoc-binh-dong-store
Đường đến Dược Bình Đông
Xem tại đây: https://maps.app.goo.gl/j2hp5TqJjJpJxFNL9